Theo khoản 1 Điều 5 Luật Đất đai 2024, mọi cá nhân, tổ chức phải sử dụng đất đúng với mục đích đã được giao hoặc cho thuê. Vì vậy, nếu người dân có nhu cầu xây nhà trên đất nông nghiệp, bắt buộc phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở trước khi xây dựng.
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về hồ sơ, thủ tục và các bước thực hiện để đảm bảo đúng quy định pháp luật.
Mục lục
Không được phép xây nhà trực tiếp trên đất nông nghiệp. Trường hợp muốn xây dựng nhà ở, chủ sử dụng đất phải chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở tại nông thôn hoặc đất ở tại đô thị, tùy theo vị trí đất.
Việc sử dụng đất sai mục đích có thể bị xử phạt vi phạm hành chính và buộc tháo dỡ công trình vi phạm.
Người dân cần chuẩn bị các loại giấy tờ sau:
Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất (Mẫu số 02c theo Nghị định 102/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 ).
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) – bản gốc và bản sao.
CMND/CCCD và hộ khẩu – bản sao công chứng hoặc mang bản gốc để đối chiếu.
Sơ đồ vị trí thửa đất (nếu địa phương yêu cầu).
Tờ khai nghĩa vụ tài chính: sẽ được cơ quan tiếp nhận hướng dẫn khai (bao gồm tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ).
Người dân nộp hồ sơ tại:
Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện nơi có thửa đất, hoặc
UBND xã/phường/thị trấn nếu được ủy quyền tiếp nhận hồ sơ.
Chi phí gồm:
Tiền sử dụng đất: tùy theo vị trí, diện tích và loại đất (được tính theo bảng giá đất tại địa phương hoặc theo giá thị trường).
Lệ phí trước bạ và các khoản phí khác: mức thu do UBND cấp tỉnh quy định.
Bạn có thể liên hệ trước với cơ quan chức năng địa phương để được thông báo chính xác số tiền cần nộp.
Sau khi hoàn tất việc chuyển mục đích sử dụng đất, người dân thực hiện thêm bước xin phép xây dựng nhà ở. Theo Điều 46 Nghị định 15/2021/NĐ-CP, hồ sơ bao gồm:
Đơn xin cấp giấy phép xây dựng.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (đã chuyển mục đích sang đất ở).
Hai bộ bản vẽ thiết kế: mặt bằng tổng thể, các tầng, mặt cắt, hệ thống cấp thoát nước – điện.
Giấy chứng nhận thẩm duyệt PCCC (nếu thuộc diện bắt buộc).
Báo cáo kết quả thẩm tra thiết kế xây dựng (nếu yêu cầu).
Cam kết đảm bảo an toàn cho công trình liền kề (nếu có nhà sát bên).
Không nên tự ý xây dựng khi đất chưa chuyển đổi mục đích, kể cả là nhà tạm.
Cần khảo sát kỹ quy hoạch tại khu vực đất (quy hoạch dân cư, hành lang bảo vệ, đất quy hoạch công trình…).
Thời gian giải quyết hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất thường từ 15 – 30 ngày làm việc tùy từng địa phương.